भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) ने 4 डिसेंबर 2024 रोजी IST संध्याकाळी 4:08 वाजता प्रोबा-3 अंतराळयान घेऊन जाणाऱ्या PSLV-C59 रॉकेटचे प्रक्षेपण नियोजित केले आहे. न्यूस्पेस इंडिया लिमिटेड (NSIL) चे समर्पित व्यावसायिक उपक्रम असलेले हे मिशन, सतीश धवन स्पेस सेंटर, श्रीहरिकोटा येथील पहिल्या प्रक्षेपण पॅडवरून उड्डाण करेल. अहवालानुसार, हे पोलर सॅटेलाइट लॉन्च व्हेईकल (PSLV) चे 61 वे मिशन आणि त्याच्या XL कॉन्फिगरेशनचा 21 वा वापर चिन्हांकित करेल.
मिशन विहंगावलोकन
नुसार स्रोतProba-3, युरोपियन स्पेस एजन्सी (ESA) द्वारे विकसित केलेला प्रकल्प, एक इन-ऑर्बिट प्रात्यक्षिक (IOD) मिशन आहे ज्याचा उद्देश अचूक निर्मितीचे उड्डाण प्रदर्शित करणे आहे. स्पेसक्राफ्टमध्ये दोन घटक असतात: कोरोनाग्राफ स्पेसक्राफ्ट (CSC) आणि ऑकल्टर स्पेसक्राफ्ट (OSC). स्टॅक केलेल्या व्यवस्थेत प्रक्षेपित केलेले हे उपग्रह 150 मीटरचे अचूक अंतर राखून एकत्रितपणे कार्य करतील. नाविन्यपूर्ण कॉन्फिगरेशन कृत्रिम सूर्यग्रहण तयार करण्यास सक्षम करेल, ज्यामुळे सूर्याच्या कोरोनाचे विस्तारित निरीक्षण करता येईल.
वैज्ञानिक उद्दिष्टे
अहवाल सूचित करतात की मिशनचे प्राथमिक उद्दिष्ट सूर्याच्या कोरोनाचे अन्वेषण करणे, त्याच्या वातावरणातील सर्वात बाहेरील थर, सौर गतिशीलता आणि अवकाशातील हवामानाची समज वाढवणे आहे. अंतराळयानावरील उपकरणे सूर्याचा प्रखर प्रकाश रोखण्यासाठी डिझाइन केली गेली आहेत, ज्यामुळे सौर घटनांचा तपशीलवार अभ्यास करणे शक्य होते ज्यांचे निरीक्षण करणे कठीण आहे. सहा तासांपर्यंत सतत कोरोनाचे निरीक्षण करण्याच्या Proba-3 च्या क्षमतेमुळे मौल्यवान वैज्ञानिक डेटा मिळण्याची अपेक्षा आहे.
सहयोग आणि तंत्रज्ञान
मिशन ISRO आणि ESA यांच्यातील महत्त्वपूर्ण सहकार्यावर प्रकाश टाकते. अहवालानुसार, अतिरिक्त स्ट्रॅप-ऑन बूस्टरसह सुसज्ज PSLV-XL रॉकेट, अंदाजे 550 किलो वजनाचा पेलोड वाहून नेईल. प्रोबा-3 ने दाखवलेल्या अचूक निर्मितीच्या उड्डाण तंत्रज्ञानामुळे अवकाश संशोधनातील प्रगत तंत्रांचा मार्ग मोकळा होईल अशी अपेक्षा आहे. सतीश धवन स्पेस सेंटरमध्ये प्रक्षेपणाची तयारी सुरू आहे आणि सर्व यंत्रणा नियोजित लिफ्टऑफच्या मार्गावर असल्याचे सांगण्यात येत आहे.
