नासाच्या ग्रॅविटी रिकव्हरी अँड क्लायमेट एक्सपेरिमेंट (GRACE) उपग्रहांच्या डेटाद्वारे पृथ्वीच्या गोड्या पाण्याच्या पुरवठ्यात एक चिंताजनक घट ओळखण्यात आली आहे. सर्व्हे इन जिओफिजिक्समध्ये प्रकाशित झालेल्या निष्कर्षांनुसार, मे 2014 मध्ये सुरू झालेला हा ट्रेंड जागतिक पाण्याच्या उपलब्धतेमध्ये लक्षणीय बदल दर्शवितो. शास्त्रज्ञांच्या आंतरराष्ट्रीय पथकाने केलेले संशोधन, गोड्या पाण्याचे साठे सरासरी पातळीपेक्षा कमी राहिल्याने ग्रहासाठी सतत कोरड्या अवस्थेकडे निर्देश करते.
GRACE उपग्रह डेटामधील प्रमुख निष्कर्ष
GRACE मिशन, नासा आणि जर्मन यांनी संयुक्तपणे चालवले संशोधन केंद्रे, 2015 आणि 2023 मधील जागतिक गोड्या पाण्याचे साठे अंदाजे 1,200 घन किलोमीटर मोजले होते – जे एरी लेकच्या अडीच पट आहे. या मोजमापांमध्ये पृष्ठभागावरील पाणी, भूगर्भातील जलचर आणि इतर गोड्या पाण्याचे स्रोत समाविष्ट आहेत.
मॅट रॉडेल, नासाच्या गोडार्ड स्पेस फ्लाइट सेंटरचे जलशास्त्रज्ञ, यांनी एका प्रेस रीलिझमध्ये म्हटले आहे की ही कपात 2014 पूर्वीच्या सरासरीपासून निघून गेलेली दर्शवते.
दुष्काळ आणि जागतिक तापमानवाढ गोड्या पाण्याच्या नुकसानाशी जोडलेली आहे
संशोधनाने 2015 पासून जागतिक स्तरावर 13 मोठ्या दुष्काळाच्या घटनांवर प्रकाश टाकला आहे, ज्याचा परिणाम मध्य ब्राझील, ऑस्ट्रेलेशिया आणि आफ्रिका आणि युरोपमधील काही भागांवर झाला आहे. हे दुष्काळ विक्रमी उच्च जागतिक तापमानाशी जुळले आहेत, ज्यामुळे पाणी टंचाई वाढवण्यात हवामान बदलाच्या भूमिकेबद्दल चिंता निर्माण झाली आहे.
नासा गोडार्ड येथील हवामानशास्त्रज्ञ मायकेल बोसिलोविच यांनी सूचित केले की वाढत्या तापमानामुळे पर्जन्यवृष्टीच्या पद्धती बदलून दुष्काळाची तीव्रता वाढली आहे, ज्यामुळे भूगर्भातील पाणी पुन्हा भरण्याऐवजी वाहून जाते.
दीर्घकालीन प्रभावाच्या आसपासची अनिश्चितता
हे निष्कर्ष शाश्वत पाणी व्यवस्थापनाची तातडीची गरज अधोरेखित करत असताना, काही संशोधक ग्लोबल वॉर्मिंग आणि निरीक्षण ट्रेंड यांच्यातील निश्चित दुवे रेखाटण्याबाबत सावध राहतात. व्हर्जिनिया टेकच्या जलविज्ञानी सुसाना वेर्थ यांनी सतत देखरेख ठेवण्याच्या गरजेवर जोर देऊन हवामान मॉडेलमधील अंतर्निहित अनिश्चिततेकडे लक्ष वेधले.
पृथ्वीवरील गोड्या पाण्याचा पुरवठा पुन्हा होईल की नाही हे अनिश्चित आहे, परंतु पाळण्यात आलेली घसरण दीर्घकाळ कोरड्या स्थितीची पूर्वसूचना देऊ शकते, शास्त्रज्ञ चेतावणी देतात.