पेनसिल्व्हेनिया स्टेट युनिव्हर्सिटीचे प्रोफेसर मार्क मुन यांनी केलेल्या संशोधनानुसार, अर्सलान काया किंवा “सिंह रॉक” या नावाने ओळखल्या जाणाऱ्या तुर्कीमधील स्मारकावर कोरलेला 2,600 वर्षे जुना शिलालेख उलगडण्यात आला आहे. या प्राचीन कोरीव कामात, ज्याने हवामान आणि लूटमारीचे महत्त्वपूर्ण नुकसान सहन केले आहे, त्यात मॅटरनचे संदर्भ आहेत, फ्रिगियन लोकांद्वारे पूजनीय देवी, एक प्राचीन सभ्यता जी 1200 ते 600 ईसापूर्व मेटेरान या प्रदेशात भरभराटीला आली, ज्याला सहसा “आई” म्हटले जाते. फ्रिगियन धार्मिक विश्वासांचे केंद्रस्थान.
स्मारक तपशील आणि ऐतिहासिक महत्त्व
अर्सलान काया स्मारक सिंह आणि स्फिंक्सच्या प्रतिमांनी सुशोभित केलेले आहे, जे फ्रिगियन संस्कृतीत सामर्थ्य आणि संरक्षणाचे प्रतीक होते. खराब झालेल्या शिलालेखाचे काळजीपूर्वक विश्लेषण करून उलगडलेले मातेरान हे नाव देवीच्या चित्रासोबत दिसते. ग्रीक लोकांद्वारे “मदर ऑफ द गॉड्स” आणि रोमन लोकांद्वारे “मॅग्ना मेटर” किंवा “ग्रेट मदर” म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या इतर संस्कृतींद्वारे मेटरनची नंतर पूजा करण्यात आली.
शिलालेख तयार झाला त्या वेळी, हा प्रदेश लिडियन राज्याच्या प्रभावाखाली होता, ज्याने मेटेरानला देखील उच्च आदर दिला. शिलालेख, दीर्घ मजकुराचा भाग असल्याचे मानले जाते, कदाचित कमिशनिंग पार्टीचे तपशीलवार वर्णन केले असेल आणि देवीचे महत्त्व स्पष्ट केले असेल.
शिलालेख उलगडण्यात आव्हाने
एका शतकाहून अधिक काळ हा मजकूर विद्वानांच्या चर्चेचा विषय आहे. मुन यांनी तपशीलवार छायाचित्रे आणि ऐतिहासिक गोष्टींचा वापर केला नोंदी 25 एप्रिल 2024 रोजी इष्टतम प्रकाशयोजनेने स्मारकाचे तपशील कॅप्चर करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली हे लक्षात घेऊन त्याचा अर्थ सांगणे.
रोस्टिस्लाव ओरेशको, फ्रान्समधील प्रॅक्टिकल स्कूल ऑफ ॲडव्हान्स्ड स्टडीजचे व्याख्याते, सांगितले लाइव्हसायन्स की मुनचे कार्य 19 व्या शतकातील पूर्वीच्या वाचनाची पुष्टी करते, ज्याने मॅटरन हे नाव ओळखले. असे असूनही, ओरेशकोने यावर जोर दिला की हा अभ्यास संपूर्णपणे नवीन अंतर्दृष्टी देण्याऐवजी पूर्वीच्या व्याख्यांना मजबूत करतो.
उलगडलेला शिलालेख मेटरनच्या टिकाऊ सांस्कृतिक महत्त्वावर प्रकाश टाकतो आणि त्यानंतरच्या सभ्यतेवर फ्रिगियन्सचा प्रभाव हायलाइट करतो.
