खगोलशास्त्रज्ञांनी 2.5 अब्ज प्रकाश-वर्षे दूर असलेल्या गूढ 3C 273 चा अभ्यास करण्यासाठी NASA च्या हबल स्पेस टेलिस्कोपचा वापर करून क्वासारचे सर्वात जवळचे दृश्य प्राप्त केले आहे. खगोलशास्त्रज्ञ मार्टेन श्मिट यांनी 1963 मध्ये ओळखले जाणारे पहिले म्हणून ओळखले जाणारे हे क्वासार, सर्वात तेजस्वी आकाशगंगांना मागे टाकून, त्याच्या प्रचंड ऊर्जा उत्पादनाने शास्त्रज्ञांना आकर्षित करत आहे. अलीकडील निरीक्षणे अहवालांमध्ये तपशीलवार आहेत, ज्यामुळे क्वासारच्या वातावरणातील नवीन अंतर्दृष्टी आणि त्याच्या यजमान आकाशगंगेशी त्याच्या परस्परसंवादाची ऑफर दिली गेली.
Quasar च्या मनोरंजक संरचनेचे अनावरण
त्यानुसार अधिकृत NASA चा ब्लॉग, हबलच्या स्पेस टेलिस्कोप इमेजिंग स्पेक्ट्रोग्राफ (STIS) कोरोनग्राफने संशोधकांना क्वासारची तीव्र चकाकी रोखण्यास सक्षम केले, ज्यामुळे त्याच्या सुपरमॅसिव्ह ब्लॅक होलभोवती संरचना उघड झाल्या. डॉ. Côte d’Azur वेधशाळेचे बिन रेन यांनी मुलाखतींमध्ये सांगितले की “वेगवेगळ्या आकाराचे ब्लॉब्स” आणि “L-आकाराचे फिलामेंटरी स्ट्रक्चर” यासह असामान्य वैशिष्ट्ये ब्लॅक होलच्या 16,000 प्रकाश-वर्षांमध्ये ओळखली गेली. हे निष्कर्ष ब्लॅक होलच्या गुरुत्वाकर्षणाच्या जोरावर लहान उपग्रह आकाशगंगा ओढले जाण्याची शक्यता सूचित करतात.
हबलच्या इमेजिंग क्षमतेमुळे क्वासारच्या एक्स्ट्रागॅलेक्टिक जेटला जवळून पाहण्याची परवानगी मिळाली – 300,000 प्रकाश-वर्षांपर्यंत विस्तारित सामग्रीचा उच्च-ऊर्जा बीम. 22-वर्ष जुन्या संग्रहित प्रतिमांशी तुलना केलेल्या डेटाने सूचित केले आहे की जेटचा वेग ब्लॅक होलपासून पुढे जाताना वाढतो, ज्यामुळे क्वासार जेट डायनॅमिक्सची सखोल माहिती मिळते.
Quasars समजून घेण्यासाठी परिणाम
अहवालांनुसार, ही निरीक्षणे क्वासार मॉर्फोलॉजी आणि गॅलेक्टिक परस्परसंवादाच्या गुंतागुंतीच्या डीकोडिंगमध्ये एक महत्त्वपूर्ण पाऊल म्हणून चिन्हांकित करतात. तपशीलवार प्रतिमा सूचित करतात की आकाशगंगेच्या टक्करांमुळे क्वासारच्या ऊर्जेला चालना मिळते, मलबा त्याच्या मध्यवर्ती कृष्णविवरात फिरत आहे. शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की हे निष्कर्ष लहान-स्केल रेडिओ आणि क्वासारच्या मोठ्या प्रमाणात ऑप्टिकल अभ्यासांमधील अंतर भरू शकतात.
हबलचे निष्कर्ष क्वासारची समज वाढवत आहेत, जे बिग बँग नंतर सुमारे 3 अब्ज वर्षांनंतर सर्वात जास्त सक्रिय होते. जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोपसह भविष्यातील निरीक्षणे या घटनेवर अतिरिक्त प्रकाश टाकतील अशी अपेक्षा आहे. हे संशोधन अंतराळ संशोधन आणि विश्वविज्ञानाच्या प्रगतीसाठी सहयोगी आंतरराष्ट्रीय प्रयत्नांचे महत्त्व अधोरेखित करते.