खगोलशास्त्र

1975 मध्ये, नासाच्या वायकिंग प्रोग्रामने इतिहास घडवला जेव्हा त्याचे जुळे लँडर्स मंगळाच्या पृष्ठभागावर यशस्वीरित्या पोहोचणारे पहिले अमेरिकन अंतराळयान बनले. या लँडर्सनी लाल ग्रहावर सूक्ष्मजीवांचे जीवन अस्तित्वात आहे की नाही हे शोधण्यासाठी सहा वर्षांहून अधिक काळ मंगळावरील मातीचे नमुने गोळा करून त्यांचे विश्लेषण करून पायनियरिंग प्रयोग केले. तथापि, एक प्रक्षोभक नवीन सिद्धांत सूचित करतो की या प्रयोगांमध्ये वापरल्या गेलेल्या पद्धतींमुळे मंगळावरील संभाव्य जीवनाचा अनावधानाने मृत्यू झाला असावा.

छाननी अंतर्गत जीवन शोध पद्धती

Technische Universität Berlin मधील astrobiologist, Dirk Schulze-Makuch यांनी प्रस्तावित केले आहे की व्हायकिंग प्रयोगांमध्ये मंगळावरील सूक्ष्मजंतू आढळले असतील परंतु द्रव पाण्याचा परिचय करून त्यांचा नाश केला असेल. एका समालोचनात प्रकाशित निसर्ग खगोलशास्त्रात, शुल्झे-माकुच यांनी असा युक्तिवाद केला की मंगळाचे हायपररिड वातावरण, पृथ्वीच्या अटाकामा वाळवंटापेक्षा कोरडे आहे, कदाचित वातावरणातील क्षारांपासून ओलावा काढण्यासाठी अनुकूल केलेल्या जीवसृष्टीचे बंदर आहे. हे जीव, जर उपस्थित असतील तर, वायकिंग प्रयोगांमध्ये वापरल्याप्रमाणे, द्रव पाण्याच्या जोडणीमुळे प्राणघातकपणे दबून जाऊ शकतात.

पाण्याबद्दल चुकीच्या कल्पना

वायकिंग प्रोग्रामने असे गृहीत धरले की पृथ्वीवरील जीवनाप्रमाणे मंगळाचे जीवन द्रव पाण्यावर अवलंबून असेल. प्रयोगांनी मातीच्या नमुन्यांमध्ये पाणी आणि पोषक घटक जोडले, चयापचय प्रतिक्रियांचे निरीक्षण केले. प्रारंभिक परिणामांनी संभाव्य सूक्ष्मजीव क्रियाकलाप दर्शविला, परंतु नंतर ते अनिर्णित म्हणून नाकारण्यात आले. शुल्झे-माकुचचा असा विश्वास आहे की हे निष्कर्ष त्याऐवजी मंगळाच्या शुष्क परिस्थितीशी जुळवून घेतलेल्या जीवसृष्टीचा नाश दर्शवू शकतात. त्यांनी “लवणांचे अनुसरण करा” धोरणाचा अवलंब करण्याचे सुचवले आहे, जे मीठ-चालित ओलावा वातावरणात वाढणारे जीव शोधण्यावर लक्ष केंद्रित करते.

जीवनाचा शोध हलवत आहे

पृथ्वीच्या वाळवंटांशी समांतरता ठळक करून, शुल्झे-माकुच यांनी मीठ-समृद्ध प्रदेशातील सूक्ष्मजंतू डेलीकेसेन्स नावाच्या प्रक्रियेद्वारे जिवंत असल्याच्या पुराव्याकडे लक्ष वेधले, जेथे लवण ब्राइन तयार करण्यासाठी आर्द्रता शोषून घेतात. त्याच्या प्रस्तावात जल-आधारित गृहितकांवर अवलंबून राहू नये म्हणून एआय-सहाय्यित गतिशीलता विश्लेषण आणि प्रगत सूक्ष्मदर्शकांसह अनेक जीवन-शोध पद्धतींची आवश्यकता आहे.

हा सिद्धांत पृथ्वीबाहेरील जीवनाची गुरुकिल्ली म्हणून पाण्याचा शोध घेण्याच्या नासाच्या दीर्घकालीन दृष्टिकोनाला आव्हान देतो, व्यापक शोध धोरणाचा आग्रह करतो. विवादास्पद असताना, ते मंगळावरील जीवन उघड करण्यासाठी तंत्र शुद्धीकरणाबद्दल एक गंभीर चर्चा उघडते.