Google ने या वर्षी केलेल्या उल्लेखनीय वैज्ञानिक प्रगतीचा खुलासा केला आहे ज्या कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) तंत्रज्ञानातील प्रगतीमुळे शक्य झाल्या आहेत. सोमवारी, Google DeepMind ने रॉयल सोसायटीसोबत लंडनमधील AI फॉर सायन्स फोरमच्या उद्घाटन आवृत्तीचे सह-होस्टिंग केले. कार्यक्रमादरम्यान, माउंटन व्ह्यू-आधारित टेक जायंटने प्रथिने संरचनांचा अंदाज लावण्यासाठी एआय मॉडेल वापरणे, त्याच्या पूर अंदाज प्रणालीचा विस्तार करणे आणि जंगलातील आग शोधणे आणि ट्रॅकिंग सिस्टम यांसारख्या यशांची पुनरावृत्ती केली. डीपमाइंड देखील एक अशी प्रणाली तयार करण्यास सक्षम होते जी परमाणु संलयन अणुभट्टीसह प्लाझ्मा नियंत्रित करण्यास सक्षम आहे.
Google ने 2024 मध्ये त्याच्या प्रमुख वैज्ञानिक प्रगतीची रूपरेषा दिली आहे
टेक जायंट सांगितले AI ने त्याच्या संगणकीय तंत्राचा वापर करून विज्ञानातील अनेक गोंधळात टाकणाऱ्या समस्यांचे निराकरण करण्यात चालू वर्षात महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. कंपनीने यावर जोर दिला की AI हे शास्त्रज्ञांसाठी बदलणारे नाही परंतु त्यांच्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण सहाय्यक बनू शकते.
टेक जायंटच्या AI संशोधन शाखेने 200 दशलक्ष प्रथिनांच्या संरचनेचा अंदाज लावण्यासाठी त्याचे AlphaFold 2 AI मॉडेल वापरले तेव्हा Google DeepMind ची सर्वात मोठी उपलब्धी होती. कंपनीने ठळकपणे सांगितले की या शोधाने वैज्ञानिक समुदायाला अनेक दशके पुढे ढकलले आहे कारण एका प्रोटीनच्या 3D संरचनेचे निर्धारण करण्यासाठी एक वर्ष लागू शकतो. विशेष म्हणजे, या शोधासाठी डेमिस हसाबिस आणि जॉन जम्पर या प्रकल्पामागील व्यक्तींना रसायनशास्त्रातील 2024 चे नोबेल पारितोषिक देण्यात आले.
Google ने हार्वर्ड येथील Lichtman Lab सोबत अभूतपूर्व तपशिलांचा मानवी मेंदूचा एक भाग मॅप करण्यासाठी भागीदारी केली. हा प्रकल्प या वर्षी रिलीज झाला आणि मानवी मेंदूतील संरचना उघडकीस आणल्या ज्या पूर्वी न पाहिलेल्या होत्या.
2024 मध्ये, AI ने Google चे अंदाज आणि ट्रॅकिंग सिस्टम सुधारण्यास मदत केली. कंपनीच्या नदीच्या पुराचा अंदाज प्रणाली 2024 मध्ये मोठ्या प्रमाणावर विस्तारित करण्यात आली आणि आता जागतिक स्तरावर 100 देश आणि 700 दशलक्ष लोकांचा समावेश आहे. टेक जायंटने फायरसॅट एआय मॉडेल विकसित करण्यासाठी यूएस फॉरेस्ट सर्व्हिससोबत भागीदारी केली आहे जे 20 मिनिटांच्या आत वर्गाच्या आकाराइतकी लहान जंगलातील आग शोधू आणि ट्रॅक करू शकते.
Google DeepMind ने विकसित केलेले GraphCast, एक मशीन लर्निंग संशोधन मॉडेल, आता चक्रीवादळांच्या ट्रॅकचा अंदाज लावू शकते. पारंपारिक हवामान सिम्युलेशन सिस्टीमच्या तुलनेत ती अशा हवामानावर आधारित अशांती जलद आणि अधिक अचूकपणे सांगू शकते असा कंपनीचा दावा आहे.
गणितीय तर्क आणि क्वांटम संगणनातही प्रगती झाली. 2024 मध्ये लाँच करण्यात आलेल्या DeepMind च्या AlphaGeometry AI सिस्टीमने मानवी ऑलिम्पियाड सुवर्णपदक विजेत्या प्रमाणेच जटिल भूमिती समस्यांचे निराकरण केले. Google संशोधकांनी UC बर्कले आणि कोलंबिया युनिव्हर्सिटी सोबत रासायनिक प्रतिक्रिया आणि गतीशास्त्राचा अंदाज घेण्यासाठी क्वांटम संगणकावर रासायनिक सिम्युलेशन करण्यासाठी देखील काम केले.
शाश्वत ऊर्जेकडे पाहत, टेक जायंटने ग्राफ नेटवर्क्स फॉर मटेरियल एक्सप्लोरेशन (GNoME) ची घोषणा केली ज्याने 3,80,000 मटेरियल शोधले जे कमी तापमानात स्थिर आहेत, चांगले सौर सेल, बॅटरी आणि संभाव्य सुपरकंडक्टर बनवण्यासाठी नवीन मार्ग उघडले आहेत.
टेक जायंटने आण्विक फ्यूजनमध्येही प्रगती केली, जी भविष्यातील ऊर्जा मानली जाते. स्विस फेडरल इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी लॉसने येथील स्विस प्लाझ्मा सेंटरशी सहयोग करून, Google DeepMind ने AI प्रणाली विकसित करण्याची घोषणा केली जी कोणत्याही मॅन्युअल सहाय्याशिवाय न्यूक्लियर फ्यूजन अणुभट्टीमध्ये प्लाझ्मा नियंत्रित करू शकते. हे अद्याप प्रगतीपथावर आहे, परंतु कंपनीने म्हटले आहे की स्थिर संलयन आणि मुबलक स्वच्छ उर्जेच्या दिशेने हे एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे.
