विज्ञान

16 आणि 17 सप्टेंबर रोजी फिजिकल रिव्ह्यू डी मध्ये प्रकाशित झालेल्या अलीकडील अभ्यासांनी असे सुचवले आहे की सूर्यमालेत सूक्ष्म कृष्णविवर असू शकतात, ज्यामुळे ग्रह आणि उपग्रहांच्या मार्गावर संभाव्य परिणाम होतो. आदिम कृष्णविवर म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या या वस्तू विश्वाच्या सुरुवातीच्या काळात निर्माण झाल्या असे मानले जाते. लघुग्रहासारखे वस्तुमान असण्याचा अंदाज आहे परंतु हायड्रोजन अणूशी तुलना करता येणारी परिमाणे, ते विश्वातील 85 टक्के पदार्थ असलेल्या गडद पदार्थाच्या गूढतेसाठी संभाव्य योगदानकर्ता म्हणून सुचवले जात आहेत.

ग्रहांच्या कक्षा आणि आदिम कृष्णविवर

असा सिद्धांत मांडला गेला आहे की आदिम कृष्णविवरे त्यांच्या स्वतःच्या गुरुत्वाकर्षणाच्या खाली कोसळत असलेल्या सुरुवातीच्या विश्वाच्या घनदाट प्रदेशांतून उद्भवतात. एका संशोधनानुसार, मृत ताऱ्यांपासून तयार झालेल्या कृष्णविवरांच्या विपरीत, या वस्तू लक्षणीयरीत्या लहान आणि वेगवान आहेत, अंदाजे 200 किलोमीटर प्रति सेकंद इतका वेग आहे. कागद,

ग्रहांच्या कक्षेवर अशा कृष्णविवरांचे गुरुत्वाकर्षण परिणाम अभ्यासले जात आहेत. कॅलिफोर्निया युनिव्हर्सिटी, सांताक्रूझ येथील कॉस्मॉलॉजिस्ट डॉ. साराह गेलर यांनी सायन्स न्यूजला हे स्पष्ट केले की सूर्याभोवती ग्रहाच्या कक्षेतील डबके हे आदिम कृष्णविवराच्या गुरुत्वाकर्षणामुळे उद्भवू शकतात. या गृहीतकाचा शोध घेण्यासाठी तिच्या टीमने सौर यंत्रणेचे तपशीलवार मॉडेलिंग आखले आहे.

शोध पद्धत म्हणून उपग्रह व्यत्यय

बेल्जियमच्या रॉयल वेधशाळेचे डॉ. ब्रुनो बर्ट्रांड यांच्या समवेत, युनिव्हर्सिटी लिब्रे डी ब्रक्सेल्सचे डॉ. सेबॅस्टिन क्लेसे यांनी उपग्रहाच्या हालचालींचे निरीक्षण करणारी एक वेगळी पद्धत प्रस्तावित केली आहे. असे सुचवण्यात आले होते की लहान कृष्णविवर उपग्रहाच्या उंचीमध्ये सूक्ष्मपणे बदल करू शकतात, ज्यामुळे त्यांचा शोध घेणे शक्य होईल. विद्यमान प्रोब्स, असे नमूद करण्यात आले होते, संभाव्यत: अशा व्यत्ययांचे मोजमाप करण्यासाठी वापरले जाऊ शकते. या पद्धतीचे वर्णन लहान कृष्णविवरांसाठी विशेषतः प्रभावी म्हणून केले गेले.

मर्यादा आणि गुंतागुंत

लुडविग-मॅक्सिमिलिअन्स-युनिव्हर्सिटी म्युनिकच्या डॉ. आंद्रियास बर्कर्ट यांनी आदिम कृष्णविवर शोधण्याच्या व्यवहार्यतेवर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले होते. हे नोंदवले गेले की इतर घटक, जसे की सौर वारे किंवा लघुग्रहांचे परस्परसंवाद, कृष्णविवरांचे श्रेय गुरुत्वाकर्षण परिणामांची नक्कल करू शकतात. या वस्तूंचा शोध दुर्मिळ मानला जात असला तरी ही शक्यता पूर्णपणे नाकारता येत नाही, अशी टिप्पणी पुढे करण्यात आली.

गडद पदार्थाच्या स्वरूपासह विश्वाविषयीचे महत्त्वपूर्ण प्रश्न सोडवण्याची क्षमता असलेल्या या मायावी वस्तू उघड करण्यासाठी संशोधनाने आशादायक पध्दती सादर केल्या आहेत.